Viêm nướu răng là một bệnh lý nhẹ liên quan đến nướu, thường dễ mắc phải, gây ra tình trạng kích ứng, sưng đỏ và viêm quanh khu vực chân răng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu, dẫn đến nguy cơ mất răng. Vậy nguyên nhân gây ra viêm nướu là gì? Những dấu hiệu nhận biết, cách điều trị cũng như biện pháp phòng ngừa bệnh này như thế nào? Việc duy trì thói quen chăm sóc răng miệng tốt, chẳng hạn như đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, sử dụng chỉ nha khoa thường xuyên và khám nha khoa định kỳ, có thể giúp ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng viêm nướu răng. 

1. Viêm nướu răng là gì?

Viêm nướu răng (còn gọi là viêm lợi) là một bệnh lý về nướu do sự tích tụ mảng bám chứa vi khuẩn trên bề mặt răng, gây viêm nhiễm mô nướu xung quanh. Các mảng bám này có thể kích thích nướu, làm nướu sưng đỏ, viêm hoặc thậm chí chảy máu. Vi khuẩn trong mảng bám không chỉ ảnh hưởng đến nướu mà còn gây mất khoáng, khiến men răng dần yếu đi.

Viêm nướu răng là tình trạng phổ biến, hầu hết mọi người đều có nguy cơ mắc phải. Tuy nhiên, nếu biết chăm sóc răng miệng đúng cách ngay từ ban đầu, bệnh có thể dễ dàng kiểm soát. Ngược lại, nếu không được điều trị kịp thời, viêm nướu răng có thể phát triển thành viêm nha chu, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở người trưởng thành.

2. Dấu hiệu của viêm nướu răng

Khi bị viêm nướu, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng như sau:

• Nướu bị sưng to.
• Màu sắc của nướu chuyển sang đỏ đậm hoặc tím.
• Dễ chảy máu khi đánh răng hoặc sử dụng chỉ nha khoa.
• Miệng có mùi hôi.
• Nướu bị tụt xuống.
• Nướu trở nên mềm khi chạm vào.
• Cảm giác đau ở vùng nướu.
• Xuất hiện mủ hoặc loét ở nướu răng.

3. Nguyên nhân bị viêm nướu răng

Nguyên nhân chủ yếu gây viêm nướu răng là do mảng bám tích tụ trên bề mặt răng.

• Viêm nướu răng do mảng bám: Mảng bám là một lớp màng mỏng, dính, không thể nhìn thấy bằng mắt thường, chứa nhiều vi khuẩn. Nó hình thành hàng ngày trên răng khi tinh bột và đường trong thực phẩm tương tác với các vi khuẩn tự nhiên trong khoang miệng.
• Mảng bám chuyển thành cao răng: Khi mảng bám không được loại bỏ, nó có thể cứng lại dưới viền nướu và trở thành cao răng, nơi vi khuẩn dễ dàng tích tụ hơn. Cao răng không chỉ làm cho mảng bám khó làm sạch mà còn tạo ra một lớp chắn, bảo vệ vi khuẩn và gây kích ứng dọc theo viền nướu. Do đó, việc vệ sinh răng miệng đúng cách là rất cần thiết để loại bỏ cao răng.
• Mảng bám và cao răng càng tồn tại lâu trên răng thì càng gây ra nhiều kích ứng cho nướu quanh chân răng, dẫn đến viêm nhiễm. Nướu dần dần sưng lên và dễ chảy máu. Ngoài ra, sâu răng có thể phát triển. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm nướu răng có thể tiến triển thành viêm nha chu, gây mất răng trong tương lai.

4. Những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm nướu răng

Viêm nướu răng là một bệnh lý về lợi rất phổ biến, hầu như ai cũng có thể gặp phải. Có nhiều yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc viêm nướu, bao gồm:

• Vệ sinh răng miệng không tốt.
• Hút thuốc lá.
• Tuổi tác.
• Khô miệng.
• Chế độ dinh dưỡng kém, thiếu hụt vitamin C.
• Răng mọc lệch lạc, khó vệ sinh.
• Các bệnh suy giảm hệ miễn dịch như bạch cầu, HIV/AIDS hoặc đang trong quá trình điều trị ung thư.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc, như phenytoin điều trị động kinh hay các thuốc chẹn kênh canxi.
• Sự thay đổi hormone trong thai kỳ, chu kỳ kinh nguyệt hoặc do dùng thuốc tránh thai.
• Yếu tố di truyền.
• Một số loại virus và nấm có thể gây nhiễm trùng.

5. Bị viêm nướu răng có nguy hiểm không?

Viêm nướu răng không phải là một bệnh lý nghiêm trọng và có thể được kiểm soát dễ dàng thông qua việc thay đổi thói quen sinh hoạt cũng như duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu, ảnh hưởng đến mô và xương xung quanh răng, gây ra tình trạng mất răng.

6. Bị viêm nướu có lây không?

Vi khuẩn gây viêm nướu răng có thể truyền từ người này sang người khác, nhưng nguy cơ lây nhiễm không cao. Bệnh có thể lây lan qua tiếp xúc với nước bọt của người mắc bệnh, chẳng hạn qua hôn hoặc dùng chung dụng cụ ăn uống. Nếu bạn tiếp xúc với nước bọt của người bị viêm nướu, nguy cơ phát triển bệnh cũng tăng lên. Những người có thói quen vệ sinh răng miệng kém hoặc mắc các bệnh lý suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS hay bạch cầu dễ bị lây nhiễm viêm nướu hơn.

7. Chẩn đoán bệnh viêm nướu răng như thế nào?

Viêm nướu răng có thể được chẩn đoán trực tiếp thông qua việc khám lâm sàng tại phòng nha với các dụng cụ chuyên dụng. Nha sĩ cũng có thể sử dụng phương pháp chụp X-quang răng để xác định mức độ nghiêm trọng của viêm nướu hoặc viêm nha chu, đồng thời đánh giá tình trạng các mô xung quanh răng. Kết quả từ X-quang sẽ cho thấy liệu tình trạng viêm có ảnh hưởng đến xương hàm hay không. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp cụ thể.

8. Các biện pháp điều trị viêm nướu răng

Việc điều trị viêm nướu răng tập trung vào kiểm soát tình trạng nhiễm trùng và khôi phục sức khỏe của răng và nướu. Nha sĩ hoặc bác sĩ chuyên khoa nha chu sẽ tiến hành loại bỏ các mảng bám và cao răng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây hại. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, viêm nướu có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Cạo vôi răng và làm sạch chân răng sâu

Đây là một quy trình làm sạch răng chuyên sâu, không chỉ tập trung vào bề mặt răng mà còn đi sâu vào phần chân răng bên dưới đường viền nướu. Việc cạo vôi răng giúp loại bỏ các mảng bám, cao răng và vi khuẩn tích tụ lâu ngày. Sau đó, nha sĩ sẽ làm sạch gốc răng để loại bỏ vi khuẩn và các chất gây hại khác, giúp mô nướu lành lại và tái bám dính vào chân răng. Quá trình này không chỉ giúp cải thiện sức khỏe của nướu mà còn ngăn chặn tình trạng viêm lan rộng đến các mô và xương xung quanh răng.

Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn

 Nước súc miệng kháng khuẩn được nha sĩ khuyến cáo sử dụng để hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn gây ra viêm nướu răng. Các loại nước súc miệng chứa chất kháng khuẩn mạnh giúp giảm vi khuẩn trong khoang miệng, ngăn ngừa viêm nhiễm và làm sạch những khu vực khó tiếp cận bằng việc đánh răng thông thường.

Dùng thuốc điều trị viêm nướu răng

Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn, nha sĩ hoặc bác sĩ nha chu có thể chỉ định sử dụng thuốc để điều trị viêm nướu. Các loại thuốc thường được kê bao gồm thuốc giảm đau như Acetaminophen, Ibuprofen, giúp giảm triệu chứng đau nhức và viêm. Đối với những trường hợp viêm nhiễm nặng, có thể cần sử dụng thêm thuốc kháng sinh để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn.

Khắc phục các vấn đề do phục hồi răng

 Một số vấn đề như răng mọc lệch, mão răng, cầu răng không được đặt đúng vị trí hoặc vật liệu phục hình không phù hợp có thể làm tăng nguy cơ viêm nướu. Những yếu tố này có thể gây khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng, dẫn đến sự tích tụ mảng bám và vi khuẩn. Nếu viêm nướu liên quan đến các vấn đề về phục hình răng, nha sĩ sẽ đề xuất các biện pháp chỉnh sửa để cải thiện. Điều này có thể bao gồm điều chỉnh hoặc thay thế mão răng, cầu răng, hoặc chỉnh sửa răng mọc lệch để giảm kích ứng và giúp việc làm sạch răng miệng trở nên dễ dàng hơn.

Việc duy trì thói quen vệ sinh răng miệng tốt và khám răng định kỳ là yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa và kiểm soát bệnh viêm nướu, giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách hiệu quả lâu dài.

9. Điều trị viêm nướu răng tại nhà như thế nào? 

Việc điều trị viêm nướu răng tại nhà có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh, ngăn ngừa sự tiến triển thành viêm nha chu và giảm nguy cơ mất răng. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, hãy duy trì thói quen chăm sóc răng miệng hàng ngày và tránh xa thuốc lá. Dưới đây là những phương pháp điều trị viêm nướu tại nhà:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách: Việc thay đổi thói quen vệ sinh răng miệng có thể giúp điều trị viêm nướu hiệu quả. Đảm bảo làm sạch răng một cách kỹ lưỡng, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch các kẽ răng sau mỗi bữa ăn, và đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày. Đừng quên lên lịch khám răng định kỳ mỗi sáu tháng để kiểm tra và làm sạch chuyên sâu.
• Chăm sóc nướu liên tục: Viêm nướu thường có thể được cải thiện nhờ vào việc chăm sóc sức khỏe nướu đúng cách. Việc duy trì vệ sinh nướu tốt và theo dõi tình trạng nướu định kỳ sẽ giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển. Nha sĩ có thể giúp bạn thiết lập một chương trình chăm sóc nướu hiệu quả tại nhà, bao gồm lịch kiểm tra định kỳ và làm sạch cao răng thường xuyên để duy trì sức khỏe của nướu.

10. Một số cách phòng ngừa viêm nướu răng

Vệ sinh răng miệng hiệu quả

Để duy trì sức khỏe răng miệng, hãy chải răng ít nhất hai lần mỗi ngày, mỗi lần kéo dài hai phút — vào buổi sáng và trước khi đi ngủ. Sử dụng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày, tốt nhất là trước khi chải răng để loại bỏ các mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn. Nếu có thể, hãy chải răng sau mỗi bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ, hoặc theo hướng dẫn của nha sĩ.

Khám răng định kỳ

Để đảm bảo sức khỏe răng miệng tốt, hãy thăm nha sĩ hoặc nhân viên vệ sinh răng miệng trung bình mỗi sáu tháng một lần. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ cao như khô miệng, sử dụng một số loại thuốc hoặc hút thuốc, bạn có thể cần khám và chăm sóc thường xuyên hơn. Chụp X-quang nha khoa hàng năm có thể giúp phát hiện các vấn đề mà việc khám răng thông thường không thấy được, cũng như theo dõi những thay đổi về sức khỏe răng miệng.

Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn uống cân bằng và kiểm soát lượng đường trong máu là rất quan trọng. Nếu bạn mắc tiểu đường, nguy cơ viêm nướu có thể cao hơn và tình trạng viêm có thể nghiêm trọng hơn. Đảm bảo chế độ ăn uống của bạn hỗ trợ sức khỏe tổng thể và giúp kiểm soát bệnh tiểu đường để giảm nguy cơ mắc viêm nướu.

11. Khi nào cần gặp nha sĩ nếu nghi ngờ bị viêm nướu răng? 

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm nướu, hãy đến gặp nha sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Bạn nên tìm đến bác sĩ khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Chảy máu chân răng.
• Nướu răng bị nhiễm trùng, sưng đỏ.
• Răng có dấu hiệu lung lay.
• Tụt nướu.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị viêm nướu răng, hãy đến ngay Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP.HCM để được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng. Bệnh viện sở hữu đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ chăm sóc tận tâm, giúp bạn nhanh chóng khắc phục tình trạng viêm nướu và phục hồi sức khỏe răng miệng.